DULKADİROĞULLARI SERDARLARI VE SERDAR-İZADELER
HASANKALELİ SERDAR-İ ZADELER
Şah ismailin maraşı zabtı ile esir düşen Dulkadiroğlu sultanı Alaüddevle bozkurt han ın torunları yani şahruh beyin iki evladı şehzade Mehmet han(şahbey) ve kardeşi Ali şah bey (mirza Ali bey) iranda kalmış orada çok başarılı faaliyetleri olduğundan dolayı kardeşlerden ikisinede mirzalık payesi verilmiş(mirza Mehmet, Mirza Ali beğ) ve iran için çok yararlı çok faideli olmuşlardır…
Şah ismailin 1521 yılında Erzurumu istilası ile şehir nüfusunun sıfıra indiği bütün şehrin yağma edildiği ve virane bir şehre dönüştüğü dönemlerde ,kanuni sultan Süleyman bu iki Dulkadiroğlu şehzadesinin ününü duymuş ,doğuda Moğol baskınlarına,kürt yağmalarına, ve iranın toprak tecavüzlerine karşı muhkem bir koridor inşa etmek istemiştir… Bu sebeple bu kardeşlere zaten akraba olduklarını babasının dayısının çocukları olduğunu söylemiş ve Erzuruma davet etmişti…Bu davet üzerine irandan aşiretleri ile birlikte 8000 bin çadırla bir cumartesi sabahı Erzuruma girmişlerdi, paşa sancağını Erzurum virane olduğu için bayburtta kurmuş bir yıl kışlakladıkdan sonra Erzuruma yeniden gelmişler di,Erzurumda kanuni sultan Süleyman kardeşlerden büyüğüne ilk Erzurum beğler beğliği vererek kendisine 100 e yakın sancak vermişti, kardeşi mirza ali beye ise pasin sancak beğliğini vermişti,mirza ali beyin çok iyi bir cengaver ve aşiretini ve askerlerini çok iyi idare ettiği için sınır sancaklarına sınır beğliklerine vazifelendirilmek üzere kendi yakınlarını kormaları istenmiş, bu sebeple en uçtaki şebin karahisar (karahisar-ı şarki ) sancağı dahil , ordu ya, trabzona en altta Çemişgezek,e ardahana ve acara sancağına Kafkaslara hep kendi evlatlarını torunlarını vermiştir…bu sebeple ailede çok genç yaşda vazife alan sayısı çok olmuştur… Bu sınır bölgelerindeki uç beğlerine serdarlar serdar-i zadeler denildiği görülmüştür…
Bu soydan gelen Mirza Ali beğin oğlu abdul gani beğ ,onun oğlu ,abdurrahman beğ oğlu,behram bey oğlu Süleyman bey,oğlu Mustafa bey oğlu ,lütfü bey oğlu Ümit Topal olarak soyumuzun kökenleri ile ilgili çalışmalar yapar inceler ve irdeler iken ,ilk olarak bizimde Osmanlıda anıldığımız isim olan serda-i zadelerin çok geniş bir coğrafyaya yayıldıklarını gördük,cihan harbinde doğu cephesi yani kafkaf harbinde dedemin sırası ile kardeşleri serdar-i zade şükrü beğ(genel kurmay arşiv kayıtlarında şehadet belgesi mevcut) serdar-i zade Dede bey, ve serdar-i zade İsmail hakkı beğin şehit olduklarını görüyoruz.Milli mücadele başladığında Erurum kongresine şehadetleri sebebi ile yer alamayan pasin serdarları olmasada , Mesudiyeli serdar-ı zade Mustafa bey, karahisar-ı şarki delegesi serdar-i zade Mehmet Mustafa bey ve Akçaabat (polathane) kasabası delegesi serdar-ı zade hasan remzi beğ kongreye katılmışlar ve yukarıda izah ettiğim beğler beği alınırken uç vazifelerde görev alan bu Dulkadiroğlu serdarları vatanın zor durumda olması sebebi ile ellerlini taşın altına sokmuş ve kongreye katılmışlardır,dolayısı ile 1534 den beri eskiden olduğu gibi Erzurumun beğliğini önderliğini bilip (zaten Erzurumun bu önderliği sebebi ile vilayet-i şarkiye Erzurumda kurulmuştur ) Eruzumda toplanmışlardır, o soy Asil Dulkadiroğlu soyudur, Erzurumu kuran kurucu ailenin soyudur 2020-1534 =486 senedir Erzurum da yaşamakta Erzurumla ilgili verilecek her kararda bulunmuşlardır…
Erzurumda bu soydan gelen ailelerin isimleri şöyledir
1- Pasin serdarları ,serdar-i zadeler soy ismi TOPAL (serdar-i zade Mustafa efendinin ayağını şarapnel parçalayıp topal kalması sebebi ile soyadı kanununda imtiyazlı ailelere iliştiklerini öğrenince kendisine TOPAL dedikleri için bu soy ismi almıştır.Bu sebeple Ailesini himaye etmiştir…
2- Şah oğlu,şahseverler ,şahsuvarlar
3- Selvi
4- Teymuroğlu,teymur
5- Dinç,dinçerler
6- Demiralp
7- Doğan
8- Çevik
9- Çeviker
10- Bahşi
11- başakçı
12- Başaran
13- Balende
14- Binici
15- Çinici
16- Dikici
17- Akansu
18- Atlı,
19- Atıcı
20- Çorabatur
21- Fırat
22- Ergin
23- Gülen
24- Güler
25- Kaplan
26- Kara
27- Kalkan
28- Karadağ
29- Tiryaki
30- Aygün
31- Atasever
32- Atasayar
33- Aslan
34- Akın
35- Denli
36- Ballı kaya ,balkaya
37- Bayraktar
38- Bayrakçı
39- Alemdar
40- Sancaktar
41- Alemdaroğlu
42- Polat
43- Çağatay
44- Aydın
45- Kurt
46- Kurtlar
47- Kuru
48- balaman
49- Güngör
50- Ergin
51- Yılmaz
52- Aksoy
53- Aktaş
54- Çalışkan
55- Özdemir
56- Özbay
57- Şanlı
58- Şancı
59- Bulut
60- Ökten
61- Çureban
62- Çakar
63- Şakar
64- Aras
65- Pars
66- Toprak
67- Toparlak
68- Topçugil
69- Pasin
70- Pasin-izade
71- Puslu
72- Postlu
73- Kaleli
74- Aydın
75- Günaydın
76- Şenaydın
77- Şahin
78- Mirbey
79- Mirzabey
80- Ayberg
Bu soy isimler soyadı kanunu ile kendilerine soy ismi almış Dulkadiroğlu Türkleridir ,486 yıldır bu bölgede yer alan büyük bir ailenin evlatlarıdır…Vatan müdafasında oldukça yararlı olmuşlar devletin her kademesinde evlatları görev yapmış ,çok faideli bir ailenin evlatları olup,bugün Türkiye genelinde 18 vilayetde var olan 3 milyon 500 bin nufusa sahip bir aileden gelen kökleri mazide bir büyük çınarın dallarıdır,rabbim bu soya ve evlatlarına yardım etsin iki cihanda aziz kılsın…
Ümit TOPAL
ARAŞTIRMACI TARİHÇİ