SERDARLAR SERDAR-İZADELER
ERZURUM KONGRESİNDEKİ ETKİLERİ
KONGREYE KATILAN SERDAR-İ ZADELER
Şah ismailin maraşı zabtı ile esir düşen Dulkadiroğlu sultanı Alaüddevle bozkurt han ın torunları yani şahruh beyin iki evladı şehzade Mehmet han(şahbey) ve kardeşi Ali şah bey (mirza Ali bey) iranda kalmış orada çok başarılı faaliyetleri olduğundan dolayı kardeşlerden ikisinede mirzalık payesi verilmiş(mirza Mehmet, Mirza Ali beğ) ve iran için çok yararlı çok faideli olmuşlardır…
Şah ismailin 1521 yılında Erzurumu istilası ile şehir nüfusunun sıfıra indiği bütün şehrin yağma edildiği ve virane bir şehre dönüştüğü dönemlerde ,kanuni sultan Süleyman bu iki Dulkadiroğlu şehzadesinin ününü duymuş ,doğuda Moğol baskınlarına,kürt yağmalarına, ve iranın toprak tecavüzlerine karşı muhkem bir koridor inşa etmek istemiştir… Bu sebeple bu kardeşlere zaten akraba olduklarını babasının dayısının çocukları olduğunu söylemiş ve Erzuruma davet etmişti…Bu davet üzerine irandan aşiretleri ile birlikte 8000 bin çadırla bir cumartesi sabahı Erzuruma girmişlerdi, paşa sancağını Erzurum virane olduğu için bayburtta kurmuş bir yıl kışlakladıkdan sonra Erzuruma yeniden gelmişler di,Erzurumda kanuni sultan Süleyman kardeşlerden büyüğüne ilk Erzurum beğler beğliği vererek kendisine 100 e yakın sancak vermişti, kardeşi mirza ali beye ise pasin sancak beğliğini vermişti,mirza ali beyin çok iyi bir cengaver ve aşiretini ve askerlerini çok iyi idare ettiği için sınır sancaklarına sınır beğliklerine vazifelendirilmek üzere kendi yakınlarını kormaları istenmiş, bu sebeple en uçtaki şebin karahisar (karahisar-ı şarki ) sancağı dahil , ordu ya, trabzona en altta Çemişgezek,e ardahana ve acara sancağına Kafkaslara hep kendi evlatlarını torunlarını vermiştir…bu sebeple ailede çok genç yaşda vazife alan sayısı çok olmuştur… Bu sınır bölgelerindeki uç beğlerine serdarlar serdar-i zadeler denildiği görülmüştür…
Bu soydan gelen Mirza Ali beğin oğlu abdul gani beğ ,onun oğlu ,abdurrahman beğ oğlu,behram bey oğlu Süleyman bey,oğlu Mustafa bey oğlu ,lütfü bey oğlu Ümit Topal olarak soyumuzun kökenleri ile ilgili çalışmalar yapar inceler ve irdeler iken ,ilk olarak bizimde Osmanlıda anıldığımız isim olan serda-i zadelerin çok geniş bir coğrafyaya yayıldıklarını gördük,cihan harbinde doğu cephesi yani kafkaf harbinde dedemin sırası ile kardeşleri serdar-i zade şükrü beğ(genel kurmay arşiv kayıtlarında şehadet belgesi mevcut) serdar-i zade Dede bey, ve serdar-i zade İsmail hakkı beğin şehit olduklarını görüyoruz.Milli mücadele başladığında Erurum kongresine şehadetleri sebebi ile yer alamayan pasin serdarları olmasada , Mesudiyeli serdar-ı zade Mustafa bey, karahisar-ı şarki delegesi serdar-i zade Mehmet Mustafa bey ve Akçaabat (polathane) kasabası delegesi serdar-ı zade hasan remzi beğ kongreye katılmışlar ve yukarıda izah ettiğim beğler beği alınırken uç vazifelerde görev alan bu Dulkadiroğlu serdarları vatanın zor durumda olması sebebi ile ellerlini taşın altına sokmuş ve kongreye katılmışlardır,dolayısı ile 1534 den beri eskiden olduğu gibi Erzurumun beğliğini önderliğini bilip (zaten Erzurumun bu önderliği sebebi ile vilayet-i şarkiye Erzurumda kurulmuştur ) ErZURUMDA toplanmışlardır, o soy Asil Dulkadiroğlu soyudur, Erzurumu kuran kurucu ailenin soyudur 2020-1534 =486 senedir Erzurum da yaşamakta Erzurumla ilgili verilecek her kararda bulunmuşlardır…
Erzurumda bu soydan gelen
Pasin serdarları ,serdar-i zadeler soy ismi TOPAL olan (serdar-i zade Mustafa efendinin ayağını şarapnel parçalayıp topal kalması sebebi ile soyadı kanununda imtiyazlı ailelere iliştiklerini öğrenince kendisine TOPAL dedikleri için bu soy ismi almıştır.Bu sebeple Ailesini himaye etmiştir) hasankaleli serdar-izadeler polathane(akçaabat,) delegesi serdar-izade hasan remzi bey , şebinkarahisar delegesi serdar-izade mehmet mustafa efendi,mesudiye delegesi serdar-izade mustafa efendi ile öz amcazade çocukları olup 486 senedir uç beğliği yapan sorumluluk alan ailelerin başında gelirler…
Erzurum kongersinin 101. yıl dönümünde serdar-izade ailesinin bir ferdi olarak kongrenin yıl dönümünü kutlar kongreye katılan tüm delegelerin aziz ruhlarını taziz eder ,Allahtan rahmetler diler saygı ve selamlarımı sunarım…
SERDAR-I ZADE MUSTAFA TOPAL ın Torunu
Ümit TOPAL
ARAŞTIRMACI TARİHÇİ
About The Author
