İNGİLİZ AJANLARIN ERZURUM HAKKINDAKİ BİLGİLERİ

Gez, Aşağı ve Yukarı Mumcu, Mumcu, Kadıoğlu, Topçuoğlu, Ali Paşa, Kavak, Kasım Paşa, Cedid, Yeni Mahalle, Abdurrahman, Höllük, Gadana, Gül Ahmed, Küçük Habib Baba, Büyük Habib Baba, Habib Baba, Narman, Demirayak? (Demeraik), Sığırcık, Emir Şeyh, Hasan-i Basrî, Gâvur Boğan, Kırmacı, Yeni Kapı, Mahmudiye, Yoncalık, Çeçir (Chechir) Vanî Efendi, Şeyhler ve Çaykara gibi sur dışında kalan mahallelerin detaya girilmeden aktarıldığı görülmektedir.

Surların iç kesiminde ise güneyden kuzeye sırasıyla Çukur, Çordan, Eşek Meydanı, Boyahane, İç Kale, Topdağı Zirvesi, Laboratuar, Serasker Konağı, Baraka, Erzincan Kapısı, İbrahim Paşa ve Ulu Camii gibi mahalle ve yer isimleri dikkat çekmektedir. Surlarda Erzincan Kapı, Yeni Kapı, Terviz Kapı, Gürcü Kapı ve Gâvur kapı (bu kapıya gavur kapısı diyeuzun süre betimlenmiştir.) gibi Erzurum’la özdeşleşmiş kapı isimleri ve bunların yerleri belirtilmiştir.

Ayrıca 24 cami, Kavak, Ali Paşa ve Kadıoğlu mahallelerinde birer tane olmak üzere 3 kilise,

Palandöken’den gelip Çaykara-Gez Mahallesi istikametinde ovaya doğru uzanan dere üzerinde 16 değirmen,

bir hastane ,

4 Konsoloshane ,

Serasker Kervansarayı (genelkurmay sarayı)bulunmaktadır der.