ERZURUM DENİLİNCE NE AKLINIZA GELİR?
MESELA HİÇ DULKADİROĞULLARI AKLINIZA GELİRMİ ?
Değerli hemşehrilerim yüzlerce defa uyarı ve ikazlarımıza rağmen ısrarla ve bilinçaltımızı tahrip ederek Erzurum hakkında ve Erzurumun ilçeleri hakkında özellikle tarihi geçmişi hakkında Yanlış bilgi ve paylaşımları sıkça gördüğümden doğrusunu gene ifade etmek istiyorum.
Şah ismaille yavuz sultan selim arasında iranın maku şehrine yakın çaldıran mevkiinde 1514 meydana gelen savaşta yavuz dultan selim şah ismaili yenmişti, bu savaştan 7 yıl sonra şah İsmail bu savaşın intikamını almak için 1521 yılında Erzurumu istila ederek bir Sünni katliamı yapar, taş üstünde taş omuz üztünde baş bırakmaz, türk töresine uymayan halleri dahi bu istilada yapar hastaları, yaşlıları, kadınları, ve çocukları kılıçtan geçirir, şehrin nüfusunu sıfıra indirir…
Bu istiladan daha sonra kanuni sultan Süleyman ırakeyn seferi düzenlemek üzere bölgeye intikal ettiğinde hayalet bir şehirle karşılaşır,bu şehri yenizen imarı ve inşasını yapmak üzere kendilerinede akraba olan Dulkadiroğullarına Erzurum beğler beğiliğini vererek bu imar faaliyetini yaptırtır…
Dulkadiroğulları 8 bin çadırla erzuruma girip 26 mahalle ve tüm şehrin surlarını ve tüm altyapısını yeniden tesis ederler.Bu durum Erzurumun tüm ilçelerindede gerçekleşmiştir Pasinler ilçesi dahil hatta o ilçede 3 kaplıca 1 kasr ve bir de camii inşa etmişlerdir, bugün pasinlerde kale içinde kanuni sultan Süleyman kasrı, büyük kaplıcayı şah bey (yani ilk Erzurum beğler beği) Dulkadiroğlu sultanı yaptırır,küçük kaplıcayı onun küçük biraderi ve pasin sancak beği Mirza Ali beğ yaptırtır ismine ali paşa kaplıcası dedirtir, ve birde Pasinler ilçesinde o dönemin tek Osmanlı mimarisi eseri ulu caimii (kasım bey camii) (kasım bey Dulkadiroğlu sultanı ve hasankale dizdarı vazifesi ile vazifelenip daha sonra sancak beğliği yapar) yaptırılır…
Buraya kadar anlattıklarımı bir kenara koyun ve şimdi şu sözlerime kulak verin Dulkadiroğulları Erzuruma girmezden evvel bu şah İsmail vasıtası ile Erzurum külliyen yok edilmiş ve Selçuklu bakiyesi bir demografik yapı kalmamıştı… imdi değerli hemşehrilerim Erzurum defterlerinin 6.sı ve 205 numaralı tapu kaydı ile arşivlerde bulunan kayıtlara göre Dulkadiroğulları Erzuruma girdiği zaman komple şehrimizde 21 mükellef vardı diğerleri tamamıyla yok edilmişti…
Şimdi bu şehre emek veren bu şehrin oluşumunda katkı sağlayan, bu şehrin mirmiranı Dulkadiroğullarının tebasından olduklarını inkar eden bilenler bilerek bilmeyenler bilmeyerek inkara kalkışıyor yok sayıyor ve Selçukludan ve saltukludan kalma tek bir aile olmamasına rağmen ve buda belgelerle sabit olmasına rağmen neden ısrarla bizdenDULKADİROĞULLARINDAN söz etmiyorlar…Bunun sebebi ne ola?
Selçuklu bizim atamız biz inkar etmiyoruz Selçukludan kalma eserlerde var gururla yad ediyoruz Şahsen ben Ezirmik köyümüzde sultan Alaatinin türbesine bin defa gitmişliğim Fatiha okumuşluğum var biz hiçbir suretle Selçukluyu inkar etmiyoruz…Şimdilerde beldelerini Selçuklu beldesi yapmak isteyenler lütfen soy secerelerinize bakınız yada baktırtınız göreceksiniz ki siz bir Dulkadir tebasısınız daha fazla ecdadınıza eziyet etmeyin , birazda kendi ecdadınıza ehemmiyet verin onların anılarını yaşatın onların adlarını anın emin olun siz daha çok yüceleceksiniz selam ve dualarımla
Ümit TOPAL
ARAŞTIRMACI TARİHÇİ