AYŞE GÜLBAHAR SULTAN
8. Osmanlı padişahı Sultan İkinci Bayezid Hanın hanımı ve 9. padişah Yavuz Sultan Selim Hanın annesidir. 1453 yılında Elbistan’da doğmuş. Dulkadıroğlu Alâüddevle Bozkurt hanın kızıdır. Bu hanedan Oğuzların Bozok kolunun Bayat boyundandır. Halası Sitti Mükrime Hatun, kayınpederi Fatih Sultan Mehmed Hanın hanımıydı.
Yavuz Sultan Selim Hanın annesidir. Oğlunun padişahlığını göremeden 1505’de Trabzon’da vefat etti. Oğlu, annesi adına Trabzon’da cami, mektep, medrese, imaret, türbe ve hamamdan meydana Gülbahar Hatun Külliyesi’ni yaptırdı.
Devleti iki kat büyütecek kahraman doğuyor…
Sultan İkinci Bayezid Han ile Amasya’da sancak beyi iken 1469 yılında evlenmiştir. Yavuz Sultan Selim Hanı, 1470’de Amasya’da dünyaya getirdi. Ayşe Gülbahar sultan, İkinci Bayezid Han ile 36 yıl evli kaldı. Ömrünün son yıllarında, Trabzon’da 24 yıl sancak beyliği yapan oğlu ile yaşadı. Oğlunun padişahlığını göremeden 1505 yılında Trabzon’da vefat etti.
Ayşe Gülbahar Sultan oğlunun sancak beyliği sırasında Rize’ye gelerek kendi adı ile anılan Gülbahar Camii’ni yaptırmıştır. Kare plânlı, kubbeli câmi 1956’da tamir ettirilmiştir. Aynı isimle anılan mahallededir. Ayrıca Giresun, Manisa ve İstanbul Beyazıt’ta vakıf ve hayratı vardır.
Oğulu ziyaret…
Yavuz Sultan Selim Han Trabzon’da bulunduğu sırada, annesi kendisini ziyaret için deniz yoluyla gelirken şiddetli bir fırtınaya tutulur. “Salimen karaya ayak basarsam orasını vakıf yapacağım” diyerek Cenabı Hakka dua eder. Nihayet doğal bir limanda karaya çıkar ve o toprakları vakıf yapar. Burası daha sonra, “büyük vakıf” anlamına gelen Vakfıkebir adıyla çağrılmaya başlanır.
Yavuz Sultan Selim Han annesinin ruhu için, Trabzon Hatuniye Mahallesi’nde, cami, mektep, medrese, imaret, türbe ve hamamdan meydana Gülbahar Sultan Külliyesi’ni yaptırmıştır. Külliyeden günümüze sadece cami ve türbe ulaşabilmiştir. Cami, Ayşe Gülbahar Sultan Camii, Hatuniye Camii, Büyük İmaret Camii ve Valide Sultan Camii adlarıyla anılır. Türbe, caminin doğusunda yer alır. İçinde sadece Ayşe Gülbahar Sultana ait sanduka vardır.Mezarı bilinmeyen padişah anası olan Ayşe Gülbahar sultan ecdadımız , validemizin makamı cennet ruhu şad olsun.
Ümit TOPAL